Czy potrzebujesz regulaminu?
Czym właściwie jest regulamin?
Z pozoru proste pytanie, jednak najpierw zastanówmy się, czym jest regulamin z punktu
widzenia prawa. Zgodnie z Kodeksem cywilnym jest to tzw. wzorzec umowy, którego treść jest przygotowana i
narzucona tylko przez jedną ze stron. W obrocie pomiędzy przedsiębiorcą a konsumentem
zwyczajowo to przedsiębiorca narzuca konsumentowi wzorzec. Co się z tym wiąże? Przede
wszystkim to, że strona, której narzucony jest wzorzec umowy, nie ma możliwości negocjacji
jego warunków.
A więc np. kupując towary w sklepie internetowym, czy wykupując przez Internet
świadczenie jakiejś usługi, zawierasz umowę poprzez akceptację wzorca umowy, jakim
zazwyczaj jest regulamin.
Sprzedaż i usługi online a regulamin
Czy sprzedając w Internecie towary lub umożliwiając swoim klientom zakup usług przez
Internet, potrzebujesz regulaminu? Tak, obowiązek ten wynika m.in. z Ustawy o prawach
konsumenta i Ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną.
Co prawda, jeśli chodzi o Ustawę o prawach konsumenta, ustawodawca nie napisał tam
wprost, że potrzebujesz regulaminu. Wynika to z konieczności przekazania konsumentowi
szeregu konkretnych informacji, które wskazuje ustawa.
Regulamin może okazać się konieczny, nawet wtedy kiedy nie sprzedajesz żadnych
towarów, czy usług online, ale masz stronę internetową, za której pośrednictwem świadczysz
usługi elektroniczne, jak np. formularz kontaktowy czy możliwość założenia konta na stronie.
Tutaj już Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną wskazuje wprost, że usługodawca
świadczący usługi elektroniczne, obowiązany jest udostępnić regulamin.
Warto wspomnieć, że regulamin nie jest potrzebny tylko przedsiębiorcom, którzy sprzedają
towary lub usługi poprzez swoje strony internetowe. Każda sprzedaż na odległość, gdzie
stroną są konsument i przedsiębiorca wymaga regulaminu. Tak więc nawet jeśli nie masz
strony, ale zawierasz umowę poprzez social media, Instagram, Facebook, czy tylko przez
maila, wciąż go potrzebujesz.
Jakie są konsekwencje braku regulaminu?
Jedną z konsekwencji są kary finansowe. Czy są wysokie? To już zależy od konkretnego
przypadku, rodzaju naruszenia itd. Przepis w tym zakresie wskazuje na karę do wysokości
10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym nałożenie kary. Kara ta może
zostać wymierzona na podstawie przepisu dotyczącego zakazu stosowania praktyk
naruszających zbiorowe interesy konsumentów.
Podstawą do wymierzenia kary, może być także Kodeks wykroczeń, który stanowi, że za
niedopełnienie obowiązków informacyjnych względem konsumenta grozi kara grzywny.
Co jeszcze może Cię spotkać?
Tak jak zazwyczaj umowy, tak i wzorce umowne pisane są w gruncie rzeczy przede
wszystkim na wypadek ewentualnego sporu – dla stron, dla sądów, czy innych organów
rozpatrujących spór. Nie oszukujmy się, na pewno mało kto czyta regulamin przed jego
akceptacją. Do jego pieczołowitej analizy przez obie strony, dochodzi wówczas dopiero w
przypadku sporu na linii klient-przedsiębiorca.
Dlaczego warto więc posiadać ten dokument?
Przede wszystkim dlatego, że jest to wymagane prawnie. Inne „mniej formalne” elementy,
które za tym przemawiają:
- dobrze napisany i czytelny regulamin może być swego rodzaju instrukcją zarówno dla przedsiębiorcy, jak i klientów, wskazujący, jak postępować w danych sytuacjach, np. w procesie reklamacji;
- obecnie dokument ten świadczy również o profesjonalizmie przedsiębiorcy, tym bardziej w dobie coraz bardziej świadomych konsumentów.
Pamiętaj jednak, że nie sztuką jest skopiować regulamin od konkurencji albo posklejać w
jedną całość fragmenty kilku dokumentów z Internetu. Jest to nie tylko ryzykowne z uwagi na
potencjalne naruszenie praw autorskich, ale też może Ci po prostu zaszkodzić.
Niestety jest to częsta praktyka, która skutkuje tym, że w dokumencie znajduje się wiele
błędów, niedopasowanych do danej działalności zapisów, a nawet postanowień, które są
nieaktualne pod kątem obowiązującego w danym czasie prawa. Można też narazić się na
skopiowanie do swojego regulaminu tzw. klauzul niedozwolonych. Więcej o klauzulach
niedozwolonych będę pisać w następnych wpisach na blogu, bo warto poświęcić temu
zagadnieniu cały odrębny wpis.
Podsumowując, sprzedając towary lub usługi online, regulamin jest niezbędny. Posiadanie
go i przekazanie konsumentowi przed zawarciem umowy, to Twój obowiązek prawny.
Dodatkowo pamiętaj, że regulamin powinien być dopasowany do Twojej działalności i
spełniać konkretne wymogi prawne.
Do nałożenia ewentualnych kar finansowych za naruszenia w tym zakresie, dochodzi
zazwyczaj w wyniku kontroli. Mogą być to samoistne kontrole UOKiK-u, czy kontrole
przeprowadzane poprzez zgłoszenia konsumentów, konkurencji, czy nawet specjalnych
stowarzyszeń, które są np. „łowcami” klauzul niedozwolonych.